Drift یک پارامتر مهم در سنسورها است که تغییر تدریجی سیگنال خروجی سنسور را در طول زمان، حتی زمانی که سیگنال ورودی ثابت میماند، توصیف میکند و به تغییر یا انحراف از کالیبراسیون اولیه یا مقدار پایه اشاره دارد. با گذشت زمان، سنسورها ممکن است تغییراتی را در مقادیر خروجی خود نشان دهند که در صورت عدم توجه به اندازه گیریهای نادرست منجر میشود. رانش (drift) میتواند به دلیل عواملی مانند تغییرات دما، فرسودگی اجزا یا تأثیرات محیطی رخ دهد.
انواع دریفت سنسور
دریفت را میتوان به سه نوع تقسیم کرد:
Zero drift (دریفت صفر) : دریفت صفر به تغییر در خروجی سنسور در زمانی که سیگنال ورودی وجود ندارد اشاره دارد.
Span drift یا sensitivity drift : به تغییر در شیب یا بهره عملکرد انتقال سنسور اشاره دارد.
Zonal drift (دریفت ناحیه ایی): هنگامیکه دریفت فقط در بخشی از خروجی رخ دهد به آن دریفت ناحیهایی میگویند.
عوامل تاثیر گذار بر دریفت سنسور
drift سنسور ممکن است به دلیل عوامل مختلفی رخ دهد، از جمله:
عوامل محیطی
تغییرات دما، رطوبت، فشار یا سایر شرایط محیطی میتواند بر عملکرد سنسورها تأثیر بگذارد. این عوامل میتوانند منجر به تغییرات فیزیکی در اجزای سنسور شوند و باعث رانش شوند.
فرسودگی و پوشش سنسور
با گذشت زمان، اجزای داخلی یک سنسور ممکن است دچار پیری یا فرسودگی شوند که میتواند منجر به تغییر در خواص الکتریکی یا مکانیکی آنها شود که این میتواند باعث شود خروجی سنسور از کالیبراسیون اولیه خود منحرف شود.
نویزهای الکترونیکی
نویز الکتریکی در سنسور یا محیط اطراف میتواند با مدار پردازش سیگنال تداخل داشته باشد و منجر به خوانش نادرست و انحراف از کالیبراسیون اولیه(drift) شود.
آلودگی
سنسورها ممکن است در معرض آلایندههایی مانند گرد و غبار، رطوبت یا مواد شیمیایی قرار بگیرند که میتوانند روی عناصر سنسور تجمع یابند یا با الکترونیک سنسور تداخل ایجاد کنند. این آلودگی میتواند عملکرد سنسور را در طول زمان تحت تاثیر قرار دهد.
تغییر در طول پروسه طول
تغییرات در فرآیند تولید میتواند تفاوتهای ذاتیای را بین سنسورهای جداگانه از همان نوع ایجاد کند. این تغییرات ممکن است باعث ایجاد تفاوتهای جزئی در ویژگیهای سنسور و در نتیجه drift شود.
آیا میتوان دریفت سنسور را به صفر رساند؟
در تئوری، امکان کاهش دریفت سنسور به صفر وجود دارد. با این حال، در عمل، دستیابی به دریفت صفر مطلق بسیار چالش برانگیز است و اغلب امکان پذیر نیست. رانش سنسور به تغییرات تدریجی در خروجی حسگر در طول زمان اشاره دارد، حتی زمانی که مقدار اندازه گیری شده ثابت بماند.
رانش میتواند توسط عوامل مختلفی مانند نوسانات دما، فرسودگی قطعات، فشار مکانیکی، شرایط محیطی و نویز الکترونیکی ایجاد شود. در حالی که این عوامل را میتوان از طریق طراحی دقیق، کالیبراسیون و استفاده از فرآیندهای خاصی در هنگام ساخت، به حداقل رساند، حذف کامل آنها دشوار است.
توجه کنید که سطح قابل قبول دریفت به کاربرد سنسور و الزامات خاص آن کاربرد، بستگی دارد. در موارد خاص، دریفت ممکن است ناچیز باشد و تاثیر قابل توجهی بر عملکرد سنسور نداشته باشد. در کاربردهای دیگر که دقت بالا بسیار مهم است، تلاشهایی برای به حداقل رساندن رانش تا حد امکان انجام میشود، اما رسیدن به صفر مطلق معمولاً غیرعملی است.
چگونه تاثیرات دریفت را کاهش دهیم؟
برای کاهش اثرات دریفت، از کالیبراسیون سنسور و تکنیکهای جبران سازی استفاده میشود. کالیبراسیون شامل مقایسه دورهای خروجی سنسور با یک مقدار مرجع شناخته شده و تنظیم پاسخ سنسور بر این اساس است. این فرآیند کالیبراسیون مجدد هرگونه دریفت را تصحیح میکند و دقت اندازه گیری سنسور را تضمین میکند.
هدف تکنیکهای جبران سازی، به حداقل رساندن یا حذف دریفت با ترکیب سنسورهای دما، مدار کنترل یا الگوریتمهایی است که خروجی سنسور را بر اساس تغییرات محیطی به صورت پویا تنظیم میکنند. این تکنیکها میتوانند به حفظ عملکرد حسگر در محدوده قابل قبول در مدت زمان طولانی کمک کنند.
توجه به این نکته مهم است که همه سنسورها دریفت قابل توجهی را نشان نمیدهند و میزان و سرعت دریفت میتواند بسته به نوع سنسور، طراحی و شرایط عملکرد متفاوت باشد. درک ویژگیهای دریفت سنسور برای کاربردهایی که به ثبات و دقت طولانیمدت نیاز دارند، بسیار مهم است.
چگونه از دریفت سنسور خود مطلع شویم؟
برای اطلاع از دریفت سنسور خود، میتوانید این مراحل را دنبال کنید:
دریفت سنسور را درک کنید
دریفت سنسور به تغییر تدریجی خروجی یا خوانش حسگر در طول زمان اشاره دارد که میتواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله فرسودگی، شرایط محیطی، تداخل الکتریکی و غیره باشد.
یک مقدار پایه برای سنسور تعریف کنید
زمانی که سنسور جدید کالیبره شده یا میدانید که تنظیم است،کار را با ایجاد یک خوانش پایه برای سنسور خود شروع کنید. این خوانش پایه به عنوان یک نقطه مرجع برای مقایسه عمل خواهد کرد.
کالیبراسیون منظم
سنسور خود را به طور مرتب مطابق دستورالعملهای سازنده سنسور یا استانداردهای صنعتی کالیبره کنید. کالیبراسیون به تصحیح هرگونه انحراف کمک میکند و اندازه گیریهای دقیقی را ارائه میدهد.
اندازه گیری های دوره ای
اندازه گیریهای دورهای را با استفاده از سنسور خود انجام دهید. بسته به نوع کاربرد و سنسور، ممکن است لازم باشد روزانه، هفتگی، ماهانه یا در فواصل زمانی مشخص، این کار را انجام دهید.
مقادیر خوانده شده از سنسور را ثبت کنید
یک گزارش دقیق از تمام خوانشهای به دست آمده از سنسور خود به همراه زمان دریافت آن دیتاها برای خود نگه دارید.
دیتاها را آنالیز کنید
دادههای جمع آوری شده را تجزیه و تحلیل کنید و هر گونه روند یا الگویی که در دادهها مشهود است را ثبت کنید. هرگونه انحراف از خواندن پایه یا تغییر مداوم در اندازه گیریها در طول زمان را بیابید.
تحلیل آماری
از روشهای آماری برای ارزیابی دریفت استفاده کنید. شما میتوانید پارامترهای آماری مانند میانگین، انحراف استاندارد و واریانس قرائتهای ثبت شده را محاسبه کنید. رسم دادهها بر روی نمودارها یا نمودارهای کنترلی نیز میتواند به شما کمک کند.
مقایسه داده ها با مشخصات فنی سنسور
به مشخصات ارائه شده سنسور توسط سازنده یا تلورانسهای مورد نیاز برای پروژه خود مراجعه کنید. مقادیر اندازه گیری شده را با محدوده مشخص شده مقایسه کنید بدین ترتیب میتوانید دریابید آیا دریفت در محدوده قابل قبول است یا خیر.
علل را شناسایی کنید
اگر انحراف قابل توجهی مشاهده کردید، سعی کنید علل بالقوه را شناسایی کنید. عواملی مانند شرایط محیطی، قدیمی شدن قطعات، مشکلات منبع تغذیه، یا مدیریت نادرست که ممکن است در دریفت نقش داشته باشد را در نظر بگیرید و بررسی کنید.
عیبت یابی و تعمیر و نگهداری
کارهای تعمیر و نگهداری منظم توصیه شده توسط سازنده سنسور را انجام دهید. اگر دریفت بیش از حد یا مشکل ساز است، با پشتیبانی سازنده مشورت کنید یا از متخصصان در این زمینه کمک بگیرید.
به یاد داشته باشید، روشهای خاصی که برای تجزیه و تحلیل و مدیریت دریفت سنسور استفاده میشود ممکن است بسته به نوع سنسور متفاوت باشد. برای ارزیابی دقیق و عیب یابی، همیشه به مستندات و دستورالعمل های سازنده سنسور مراجعه کنید.